Geleceğe Dönüş Filminde Mantık Hatası mı Var?

Tüm zamanların en başarılı ve en eğlenceli bilim kurgu yapımlarından olan Geleceğe Dönüş filmi, bir mantık hatası mı yapmış?

Zaman yolculuğu filmlerinde bu tür hatalara veya mantık sorunlarına rastlanabiliyor; veya öyle bir zaman döngüsü yaratılıyor ki izleyici anlamakta zorlanıyor.

Onedio sitesindeki kullanıcı bu mantık hatasını dile getirmiş. Bakalım siz ne diyeceksiniz?

1985’ten 2015’e geliş


Kahramanımız Marty McFly geleceğe ilk yolculuğunu gerçekleştirmiştir. Uçan arabalar ve robotlar arasında kendisini kaybeder.

Spor Dergisi Almanac'ın Ortaya Çıkması


Bu sırada bir antika dükkanında son 50 yılın spor istatistiklerinin yazılı olduğu bir almanak bulur ve satın alır. Amacı 1985 yılına döndüğünde bahislerden para kazanmaktır. Ancak bu hevesi kursağında kalır zira doktora yakalanır. Doktor Emmet Brown Marty’ye çok kızar ve bu durumun zamanın akışını ciddi şekilde etkileyeceğinden bahseder.

Biff Almanac'ı Ele Geçiriyor


Marty’nin can düşmanı Biff’in 2015 yılında yaşayan hali hem zaman makinesini fark eder hem de almanağı eline geçirmiştir. Marty’nin uzaklaşmasını fırsat bilen Biff, almanakla birlikte 1955 yılına gider ve genç Biff’e durumu anlatarak almanağı verir. İşte buradan sonra paradoks başlamaktadır. Almanağı verdikten sonra yeniden Marty’nin içinde bulunduğu 2015 yılına geri döner ama mantık olarak aynı boyuta geri dönmesi aslında imkansızdır. Ne demek istediğimi yazının devamında daha iyi anlayacağınızı umuyorum

Başka Bir 1985


2015 yılında yaşanan problemleri halleden Marty yeniden kendi yaşadığı zaman olan 1985 yılına geri döner ama bambaşka bir hikaye ile karşılaşır. içinde bulunduğu 1985 yılında Biff 1955 yılında elde ettiği almanak sayesinde çok zengin olmuş ve tüm kasabayı ele geçirmiştir. Kasabada ise tam bir terör havası esmektedir. Marty bir şekilde doktorla bir araya gelir ve sorunu çözmeye çalışırlar...

Senaryonun Tıkandığı An


Doktor durumu Marty’ye anlatır. Yapılacak en doğru hareketin zaman makinesiyle birlikte 1955 yılına gidip yaşlı Biff’i durdurmak olduğunu ve genç Biff’in elinden almanağı almak olduğunu söyler. Marty ise can alıcı soruyu sorar. “Doktor, 2015’e dönüp yaşlı Biff’i zaman makinesine binmeden durdursak daha kolay olmaz mı?” Doktor durumu açıklar. “Zamanda kırılma oldu. Eğer şimdi 2015 yılına gitmek istersek Biff’in zengin olduğu boyutun ilerisine gitmiş oluruz dolayısıyla bu işimize yaramaz. Tek yol 1955 yılına gitmek der. Daha sonra 1955 yılına giderler ve film böyle devam eder...

Yaşlı Biff Nasıl Geri Döndü?


Peki şimdi soruyorum. Yaşlı Biff almanağı genç Biff’e verdikten sonra zamanda kırılma yaşandıysa yeniden kendi yaşadığı 2015 yılına nasıl geri döndü. Zengin Biff’in yaşadığı 2015 yılına gitmesi ve bir bakıma zamanda kaybolması gerekmez miydi?

DeLorean Otomobilleri Geri Geliyor!

Geleceğe Dönüş üçlemesinin meşhur zaman makinesi olan otomobil aslında 1975 yılında Amerika’da kurulan DeLorean markasının modifiyeli bir modelidir. Yani gerçek bir otomobil ve hatta tahminlere göre 6.500 tanesi hala kullanılıyor.


Özgün üretim otomobiller 35 yıl önce bitme noktasına gelince DeLorean markası da iflas etti. 35 yıl sonra ise DeLorean markası Teksas’da tekrar hayat buldu ve Amerika hükümeti düşük hacimli olarak yeniden üretim yapılabileceğine yeşil ışık yaktı. Martı kanatlı DeLorean’lar tekrar hayat bulma şansı yakaladı.


“Replica” olarak sınıflandırılacak olan yeni üretilen modeller stoklarda bulunan orijinal parçalardan üretilecek. CEO Stephen Wynne, 300 adet otomobil üretecek kadar orijinal parçaya sahip olduklarını belirtiyor. İnternet sitelerinde de mühendislik çizimlerine ve ihtiyaçları olan her şeye sahip oldukları belirtiliyor. Daha uzun süreli kullanım için geliştirmeler de yapılacağı belirtiliyor.


Yeni üretilecek olan DeLorean’ların maliyeti 100.000 dolar civarı olacak olsa da şirketten yenilenmiş DeLorean’leri 35-45 bin dolar arası fiyatlarla alabilirsiniz. İlk otomobilin 2017 yılında piyasaya çıkması bekleniyor.

DeLorean Zaman Makinesi


DeLorean zaman makinesi, Geleceğe Dönüş filminde yer alan, hayali bir otomobile dayalı seyahat aracıdır. Uzun metrajlı film serisinde Dr. Emmett Brown, DeLorean DMC-12 otomobilini temel alan bir zaman makinesi icat ederek, bizlere geçmişe ve geleceğe dair çeşitli kavrayışlar sundu. Film serisi boyunca, başrol'deki karakter Marty McFly'ın geçmiş ve geleceğe dair yaptığı yolculuklara tanık oluyoruz. Filmde kullanılan otomobillerden biri Universal Studios Hollywood’da sergilenmeye devam ediyor.


Zaman Makinesi Nasıl Çalışıyor?

Zaman makinesinin işleyişi, Geleceğe Dönüş'ün neredeyse hepsinde aynıdır. Operatör DeLorean'in içinde oturur, saat devrelerini açar ve mevcut olan çoklu üniteyi etkinleştirerek, saat ve tarihi ayarlar. Gidilecek tarihi girdikten sonra operatör; akı kapasitörünü çalıştırıp saatte 88 mil (141.6 km/s) hızla arabayı hızlandırır. Hızlanmaya başlarken, vücudun etrafındaki birkaç bobin mavi/beyaz ışığı parlar ve önünde bir ışık patlaması görünür. Bir Tesla bobini'ne benzer elektrik akımı ile çevrili olan otomobil, saniyede bir mavi/beyaz ışıkla yok olur ve bir çift ateşli lastik izi bırakır. Operatörün, aracın hızını doğru bir şekilde ölçebilmesi için gösterge tablosuna bir dijital hız göstergesi takılmıştır.


Araç dışındaki gözlemciler, araç kaybolurken adeta bir patlamaya şahit olurlar. Araç içindeki yolcular hızlı bir ışık flaşı görür ve DeLorean hareket ettikten sonra aynı uzaysal konumda (Dünya'ya göre) anında hedef zamanına ulaşır. Yolculuktan sonra DeLorean'in dış kısmı son derece soğuk ve aracın vücudunun her yerinde atmosferik nemden kaynaklanan don oluşuyor.


Plütonyum

Zaman makinesi elektriklidir ve başlangıçta bir plütonyum yakıtlı nükleer reaktör tarafından sağlanan bir 1.21 gigawatt güç girişi gerektirir. İlk filmde, 1955 yılına dönüldüğünde Dr. Brown plütonyum bulunamayacağını söylüyor. Marty'yi 1985 yılına geri göndermek için arabayı büyük bir kutup ve kanca ile donatıyor.


Dr. Brown, 2015'e makinenin standart sürüşüne ek olarak nükleer reaktörü yakıt olarak çöp kullanan Bay Füzyon adını verdiği jeneratörü ile değiştirdi. Bay Füzyon ünitesi, zaman makinesi için gerekli gücü sağlarken, DeLorean içten yanmalı bir motor ile güç almaya devam etmektedir.

Bay Füzyon

Bay Füzyon: Ev Enerji Reaktörü, DeLorean zaman makinesi tarafından Geleceğe Dönüş üçlemesinde kullanılan güç kaynağının adıdır. Bay Füzyon: Ev Enerji Reaktörü, evdeki çöpü kullanarak, zaman makinesinin akı kapasitörü ve zaman devrelerinde, nükleer füzyonu kullanarak güç haline getiriyor. Filmde Bay Füzyon DeLorean Zaman Makinesi'nin herhangi bir noktaya seyahat etmesi için gerekli olan 1.21 gigawatt'ı üretmesine izin verir. Bay Füzyon tarafından üretilen enerji, DeLorean'in zaman yolculuğunun birincil güç kaynağı olarak plütonyumun yerini alıyor ve zorlu enerji üretimi gereksinimlerini atlayabilmesine imkân tanıyor.


Aracın gezinme sistemi Bay Füzyon tarafından sağlanmaktadır ve DeLorean'i gereken 88 mil/saat hıza çıkarabiliyor.


Geleceğe Dönüş serisindeki DeLorean Zaman Makinesi: Amerika'nın Kaliforniya eyaletinde lisanslı, kayıtlı bir araç. Zaman makinesi, Geleceğe Dönüş’ün yapımı sırasında çeşitli varyasyonlardan geçti. Senaryonun ilk taslağında, zaman makinesi bir odaya yerleştirilmiş lazer bir cihazdı. İlk taslağın sonunda cihaz bir buzdolabına bağlandı ve bir atom bombası test alanına götürüldü. Daha sonra yönetmen Robert Zemeckis bir röportajda çocukların buzdolabına tırmanıp, kendilerine zarar verebileceğinden endişelendiği için bu fikirden vazgeçtiğini açıkladı.


Zemeckis, bir zaman makinesi yapılırsa bunun mobil olması gerektiğini düşünüyordu. Araç seçimi, gullwing kapılarının bir uzay aracı gibi görünümünden dolayı DeLorean DMC-12 oldu. Marty'nin geleceğe dönebilmesi için aracın, nükleer deneme alanına girmesi gerekiyordu.


İlk filmde DeLorean'in farklı parçaları kullanıldı. Sıvı azot, arabanın soğuk olduğu izlenimini vermek için zamana yolculuk yapıldıktan sonra arabaya dökülmüştür. Nükleer reaktör tabanı bir Dodge Polara'nın kaputundan üretildi. Etkili olması için, uçak parçaları ve yanıp sönen ışıklar eklendi.

Zamana Yolculuğun Kilit Ögesi Akı Kapasitörü

"Y" konfigürasyonunda düzenlenmiş, yanıp sönen Geissler tarzı tüplere sahip dikdörtgen şeklinde bir bölmeden oluşan akı kapasitörü, Dr. Brown tarafından; zaman yolculuğunun mümkün olmasını sağlayan şey olarak tanımlanmaktadır. Cihaz, zaman makinesinin temel bileşenidir. Dr. Brown, 1955 yılında, tuvaletinde bir saat asarken düşüyor ve lavaboya başını çarpıyor. O an gözünde kapasitör görüntüsü canlanıyor ve o günden sonra bir zaman makinesi tasarlamaya hayatını adıyor. Kâğıda telli ters "Y" ve "akış sıkıştırmasını" çizerek tasarlamalar yaptı. Zaman yolculuğunun anahtarı, akı kapasitörü Ekim 1955'te Dr. Brown tarafından tasarlanmış ve sonunda Ekim 1985'te test edilmiştir. Kontrol paneli, zaman yolculuğunun yapıldığı yerdir. Hızlanma zamanı, varış zamanını, araçtaki mevcut zamanı ve son ayrılan zamanı içerir.


Geleceğe Dönüş'de akı kapasitörünün nasıl çalıştığı tam olarak anlatılmıyor. DeLorean'in paslanmaz çelik gövdesinin "akı dağılımı" üzerinde doğrudan ve güçlü bir etkiye sahip olduğuna değiniliyor. Akı kapasitörü, yaklaşık olarak 15 adet normal jet motoru tarafından üretilen güce eşit ve çalışması 1.21 gigawatt'lık elektrik enerjisi gerektirir.


Akı kapasitörü, zaman makinesinin yolcu koltuğunun arkasında bulunan "Y" şeklinde, çalıştırıldığında yanıp sönen bir kutudan oluşuyordu. Araba, saatte 88 mil hızına yaklaştığında, akı kapasitörünün ışığı, cam panelin karşısına yerleştirilen Dymo uyarı etiketi tarafından belirtildiği gibi bakılması beklenmeyen sürekli bir ışık akışı gelene kadar daha hızlı yanıyordu. DeLorean'in paslanmaz çelik gövdesi, kapasitör aktive edildikçe "akı dispersiyonu" üzerinde de yararlı bir etkiye sahipti.


Akı kapasitörü, Doktor Emmet Brown'un DeLorean Zaman Makinesi ve Jules Verne'nin trenini gezen ana bileşendir. Brown'a göre; akı kapasitörü zaman yolculuğu yapmak için en gerekli şeydir. Akı kapasitörünün, film terminolojisinin yeni ve bilinmeyen bir akış tipini temsil etmek için hayali olarak kullanıldığı düşünülmektedir. Bu arada ''Kapasitör'' ve ''Kondansatör'' aynı şeydir. Kondansatör daha eski bir kelime olduğundan artık ''Kapasitör'' kullanılmaktadır. Filmin Türkçe çevirilerinde ''Flux Capacitor'' ilk olarak ''Akı Kapasitörü'' sonra ''Akım Kapasitörü'' günümüzde de ''Değişim Kapasitörü'' olarak çevrilmiştir.


Filmde izlediğimiz bu büyük buluş ile bugüne kadar olan: film, animasyon, çizgi roman ve Back to the Future: The Ride hikâyeleri arasında, geri gidebildiği en fazla zaman M.Ö. 231 milyon ile M.Ö. 65 milyon yılları arasındaki bir zamandır. (Back to the Future: The Ride ve 2015 çizgi roman serisindeki "Jurassic Biff" sayısı) Gidebildiği en fazla gelecek tarihi ise 3 Haziran 2585'dir. (1991 çizgi roman serisindeki "Forward to the Future" sayısı)

Geleceğe Dönüş Hakkında 16 Keyifli Detay

1. Unkapanı’nda bir Marvin Berry


Herkesin bildiği ama filmi izlerken en çok birbirini dürttüğü gerçeklerden biri de; Marty’nin 1955’te çaldığı “Johnny B. Goode” adlı parçanın, aslında 60’larda Chuck Berry tarafından besteleneceği. O 56’da bunu çalarken Marvin Berry isimli bir tipin, kuzeni Chuck’ı arayıp, “Olm bak tam senlik laan!” demesi. Yakaladınız mı inceyi?

2. Millet akıllıya hasret, biz buz mu dolabına?


Spielberg ve Zemeckis manyak olduklarından olacak, “bu zaman makinesi buzdolabı olsun mu, bence olur” diye uzun müddet düşünmüşler. Sonra bir ulvi şahıs “Abiler etmeyin, çoluk var çocuk var, kendini Pikachu sanan var, donar millet” diye uyarmış da, dönemin en pahalı ve popüler arabası DeLorean’da karar kılmışlar.

3. Jüride kim var biliyor musunuz?


Marty’nin ilk filmde, grubu The Pinheads ile girdiği müzik yarışmasında ona “Gürültü yapıyorsunuz!” diyen adam Huey Lewis’in ta kendisi. Arkasında gitar çalan sarışın Madonna ise Michael J. Fox’un gitar hocası. Öyle işte…

4. “Eric, senden Marty olmaz, kusura bakma”


Orijinal kastta Marty McFly rolünü Eric Stoltz kapmıştı. Hatta beş hafta kadar çekim de yaptılar. Ama sonunda olmadığına karar verip -ki hakikaten olmamış- kendisine pardon dendi.

5. Sadece iki filmlik bir seri olacakken


Geleceğe Dönüş II ve III aslında Paradox adında tek bir devam filmi olarak tasarlanmış. Ama yapım şirketi filmi uzun bulmuş. Zemeckis de “Bana ne lan!” demiş ve filmi ikiye bölmüş.

6. Fox’un parkinson hastası olmasının sebebi bu mu?


Üçüncü filmde ‘Mad Dog’ Tannen, Marty’i asarken Michael J. Fox gerçekten nefessiz kalmış; sahneyi kesmek istemişler, izin vermemiş. Günümüzde aktörün parkinson’dan muzdarip olmasının sebebini buna bağlayanlar var.

7. Her şeyin başı disiplin


Strickland, babadan gelen bir kıllığa sahip. Üçüncü filmin çıkartılan sahnelerinden birinde, yaşlı baba Strickland’in, oğluna -ilk filmdeki hocamız- disiplini öğütledikten sonra öldüğünü görüyoruz.

8. Disney, filmi reddediyor


Filmin senaryosu tam 40 ayrı stüdyodan geri dönüyor. Disney’in bahanesi ise şu; “Bir anne, geçmişe dönen oğlunu kendi arabasına atıp öpmeye çalışıyor. Hadi lan oradan.”

9. Marty ve Doktor’un dostluğu nereye dayanıyor?


Pek bilinmez ama Marty ve Doktor Brown’ın arkadaşlığı, Marty’nin 13 yaşına dayanıyor. Genç, fırlama, piç kurusu Marty; yaramazlık olsun diye Doktor’un çalışma odasına giriyor, deneylerini inceliyor. Doktor onu yakaladığında, tüm kasaba ondan kaçarken onu olduğu gibi kabul eden bu çocuğa kanı kaynıyor ve part-time olarak yanına alıyor.

10. TEMA duymasın!


Marty ve Doc’un ilk zaman yolculuğunu yaptıkları yer Twin Pines Mall (İkiz Çam AVM) iken, Marty geçmişe gidip o arazideki çam ağaçlarından birini ezdiği için, tekrar 80’lere döndüğünde AVM’nin adının Lone Pine Mall (Yalnız Çam AVM) olarak değiştiğini görüyoruz.

11. Yüzük için tırnak kirletmeden evvel


Elijah Wood’un ikinci filmde, Wild Gunman oynayan velet olduğunu fark etmeyen var mı?

12. Babamla birlikte liseyi okusak nasıl olurdu?


Filmin hikâyesi, senarist Bob Gale’in, babasının lise yıllığını bulup “Lan biz bunla beraber lise okusak acaba iyi arkadaş olur muyduk?” demesinden peydah oluyor.

13. Billy Zane ekranla tanışıyor


Serinin ikinci filminde, Biff’in avanelerinden birini oynama fırsatı genç Billy Zane’e sunuldu. Film, daha sonra Titanic başta olmak üzere pek çok filmde karşımıza çıkacak tanınmış aktörün ilk ekran deneyimiydi.

14. İyiler Nike, kötüler Adidas giyiyor


Filmdeki iyi karakterler Nike, kötü karakterler ise Adidas giyiyor.

15. Bonus I: Filmin çekildiği yerlerin yaklaşık 30 yıl sonraki halleri


16. Bonus II: Ve tabii ki Johnny B. Goode